1) REGULACJE PRAWNE DOTYCZĄCE ZWIERZĄT DZIKO ŻYJĄCYCH
Zwierzęta łowne żyjące w stanie wolnym, zgodnie z art. 2 ustawy z dnia 13 października 1995 r. Prawo łowieckie (Dz. U. z 2017 r. poz. 1295 ze zm.), stanowią dobro ogólnonarodowe i są własnością Skarbu Państwa. Zasady odpowiedzialności za szkody powodowane przez zwierzęta łowne żyjące w stanie wolnym (szkody łowieckie) uregulowane zostały w art. 46 - 50 Prawa łowieckiego. W przypadku obszarów nie wchodzących w skład obwodów łowieckich, zgodnie z art. 50 ust. 1 b i ust. 3 ustawy, za szkody wyrządzone przez niektóre gatunki zwierząt łownych (w tym dziki), w uprawach i płodach rolnych odpowiada Skarb Państwa. Jeżeli zdewastowany grunt jest użytkiem rolnym, o odszkodowanie należy wnioskować do Urzędu Marszałkowskiego Województwa Mazowieckiego, ul. Kłopotowskiego 5, 03-718 Warszawa. Odszkodowania z powyższego tytułu wypłaca zarząd województwa ze środków budżetu państwa. Prawo łowieckie nie reguluje przypadków innych szkód spowodowanych przez zwierzęta żyjące w stanie wolnym, niż szkody w uprawach i płodach rolnych. Lasy Miejskie-Warszawa w kwestii zwierząt dziko żyjących zobowiązane są do: • prowadzenia działań mających na celu przepędzanie i odstraszanie zwierząt od terenów zurbanizowanych m.st. Warszawy oraz odławianie nadmiernie zagęszczonej populacji zwierząt na podstawie decyzji Prezydenta m.st. Warszawy, • dokarmiania zwierząt dziko żyjących na terenach leśnych m.st. Warszawy, • podejmowania działań mających na celu ochronę zwierzyny grubej i drobnej wchodzącej na tereny zurbanizowane m.st. Warszawy. Lasy Miejskie-Warszawa, w celu ochrony zwierząt wolno żyjących (dzikich) z gromady ssaki, prowadzą Ośrodek Rehabilitacji Zwierząt w Warszawie, w którym prowadzone jest leczenie i rehabilitacja dostarczonych zwierząt (z terenu m.st. Warszawy) wymagających okresowej opieki człowieka w celu przywrócenia ich do środowiska naturalnego.
2) JAK SIĘ ZACHOWAĆ W PRZYPADKU SPOTKANIA DZIKA?
• należy przede wszystkim zachować spokój, odejść w przeciwnym kierunku obserwując jednocześnie zachowanie zwierząt; do dzików nie należy podchodzić, głaskać, straszyć, przepędzać ani szczuć psami; • nie należy dokarmiać dzikich zwierząt, ponieważ dokarmiając uczymy je, że w mieście można łatwo zdobyć pokarm, a kiedy przestaniemy je dokarmiać – zwierzęta same zaczną szukać pożywienia niszcząc naszą okolicę. Karmienie z ręki zwierząt, które do nas przychodzą i wydają się oswojone i niegroźne, może okazać się niebezpieczne. Z drugiej strony, umożliwianie dzikim zwierzętom łatwego dostępu do pożywienia poprzez karmienie ich lub udostępnianie im karmy pozostawionej na otwartej przestrzeni robi im krzywdę, ponieważ dzikie zwierzę po pewnym czasie obcowania w warunkach, gdzie ma łatwy dostęp do resztek jedzenia, odzwyczaja się od zachowań naturalnych. Generalnie dziki nie drażnione same nie atakują; mogą to uczynić w przypadku, gdy zostaną sprowokowane przez człowieka lub psa (dlatego też w miejscach, gdzie istnieje ryzyko spotkania dzika, psy należy wyprowadzać na smyczy).
W przypadkach bezpośrednich zagrożeń z udziałem dzikiej zwierzyny należy dzwonić pod nr telefonów:
• Straż Miejska: tel. 986,
• Lasy Miejskie-Warszawa: tel. (22) 612-25-60, 600-020-746 i 600-020-747 (nr tel. czynne całą dobę).
3) SKĄD DZIKIE ZWIERZĘTA NA TERENACH OSIEDLI MIESZKANIOWYCH I PRYWATNYCH POSESJACH?
• obecności dzików na prywatnych nieruchomościach sprzyja przede wszystkim łatwa dostępność bazy pokarmowej. Mieszkańcy powinni zwracać uwagę na prawidłowe zabezpieczanie altan śmietnikowych poprzez ich zamykanie oraz nie wystawianie na zewnątrz otwartych pojemników z odpadami.
Ponadto, nie należy wyrzucać jedzenia do niewłaściwie zabezpieczonych kompostowników;
• ponieważ dziki chętnie żerują w glebie (buchtują) w poszukiwaniu pędraków, warto zadbać również o to, aby trawnik był zabezpieczony przed owadami. Właściwym jest też usuwanie opadłych owoców drzew oraz nasion (żołędzi i bukwi), które przyciągają dziki;
• aby wyeliminować ławy dostęp dzików do resztek roślin uprawnych, pozostawionych na polach po zbiorach, wskazane jest możliwie szybkie wykonywanie w okresie jesiennym orki głębokiej oraz dokładne zabezpieczanie plonów w kopcach, poprzez nasypywanie większej warstwy ziemi.
4) ODŁAWIANIE DZIKÓW
Odłów jest obecnie jedyną metoda ograniczania liczebności populacji dzików występujących na terenie m.st. Warszawy, jaka może być stosowana przez Lasy Miejskie-Warszawa w ramach posiadanych kompetencji. W roku bieżącym odłów prowadzony jest na podstawie decyzji Prezydenta m.st. Warszawy nr 1/OŚ/2017 z dnia 2 stycznia 2017 r., na mocy której do dnia 31 grudnia br. na terenie m.st. Warszawy możliwy będzie odłów 600 szt. dzików. Lasy Miejskie – Warszawa mają podpisane porozumienie z Polskim Związkiem Łowieckim, w którym określono procedury postępowania z odłowionymi dzikami oraz listę Ośrodków Hodowli Zwierzyny, które są upoważnione do przyjmowania tych zwierząt. Jednocześnie Polski Związek Łowiecki jest koordynatorem działań związanych z przewożeniem odłowionych dzików.
Na terenie m.st. Warszawy ustawionych jest 46 szt. odłowni, w tym na terenie dzielnicy Ursynów 8 szt. odłowni:
przy ul. Perkalowej (1 szt.),
ul. Krzesanego (1 szt.),
ul. Pląsy (1 szt.),
SGGW przy Nowoursynowskiej (1 szt.),
ul. Puławskiej (1 szt.),
ul. Muchomora (2 szt.)
oraz przy jednostce wojskowej – w Lesie Kabackim (1 szt. – nowa lokalizacja).
Od roku 2008 na terenie m.st. Warszawy odłowiono następujące liczby dzików:
- 2008 – 8 szt.,
- 2009 – 250 szt.,
- 2010 – 170 szt.,
- 2011 – 159 szt.,
- 2012 – 343 szt.,
- 2013 – 396 szt.,
- 2015 – 482 szt.,
- 2016 – 623 szt.,
- 2017 – 573 szt. (wg stanu na dzień 5 września 2017 r.).
- w tym na terenie dzielnicy Ursynów: 2008, 2009, 2010 i 2011 – 0 szt., 2012 – 3 szt., 2013 – 0 szt., 2014 – 38 szt., 2015 – 77 szt., 2016 – 69 szt., 2017 – 83 szt. (wg stanu na dzień 5 września 2017 r.).